Możliwość rozwiązania małżeństwa przez rozwód
Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje dwa sposoby ustania małżeństwa. Pierwszym z nich jest uznanie jednego z małżonków za zmarłego. Wówczas przyjmuje się, że małżeństwo ustało z chwilą śmierci małżonka, która została określona w orzeczeniu o uznaniu tego małżonka za zmarłego. Natomiast drugim sposobem ustania małżeństwa jest rozwód. Czy jednak skłóceni małżonkowie w każdym przypadku mają możliwość rozwiązania małżeństwa przez rozwód?
Rozwód nie może zostać orzeczony w każdej sytuacji. Aby mógł zostać orzeczony, muszą zostać spełnione pewne warunki – przesłanki orzeczenia rozwodu. Przede wszystkim każdy z małżonków może żądać, aby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód, jeśli między tymi małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego. Zdrada drugiego małżonka czy też jego skazanie wyrokiem karnym nie oznaczają więc z definicji prawnej podstawy do orzeczenia rozwodu.
Czym więc jest zupełny i trwały rozkład pożycia? Aby wytłumaczyć ten problem, rozpocząć należy od wskazania więzi, jakie łączą małżonków podczas małżeństwa. Są to więzi duchowe (np. czucie miłości, udzielanie wsparcia psychicznego), fizyczne (np. współżycie małżonków) oraz ekonomiczne (np. prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego, posiadanie wspólnego budżetu).
Zupełny rozkład pożycia będzie miał miejsce wówczas, jeżeli więzy duchowe, fizyczne i ekonomiczne łączące małżonków uległy zerwaniu. Fakt pozostania, w szczególnych okolicznościach, pewnych elementów więzi gospodarczej (np. wspólnego zamieszkiwania) nie wpływa na stwierdzenie, że rozkład pożycia jest zupełny. Rozkład pożycia jest natomiast trwały, gdy na podstawie doświadczenia życiowego można przyjąć, że w konkretnej sprawie małżonkowie nie powrócą do wspólnego pożycia.
Sam fakt, że rozkład pożycia małżeńskiego jest zupełny i trwały nie wystarczy, aby sąd mógł orzec rozwód. Musi bowiem zostać spełniona kolejna przesłanka, a mianowicie wskutek rozwodu nie może ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków. Dodatkowo orzeczenie rozwodu nie może być też sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Przykładem zachowania sprzecznego z zasadami współżycia społecznego może być chęć rozwiązania małżeństwa przez jednego z małżonków, gdy drugi małżonek wymaga szczególnej pomocy współmałżonka lub jest nieuleczalnie chory, a rozwód stanowiłby rażącą krzywdę dla tego małżonka.
Rozwód nie będzie również dopuszczalny w sytuacji, gdy żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia małżeńskiego, a drugi małżonek nie wyraża zgody na rozwód. Jednak w pewnych okolicznościach, gdy odmowa zgody na rozwód przez drugiego małżonka sprzeczna jest z zasadami współżycia społecznego, sąd będzie mógł orzec rozwód małżonków. Przykładem takiej sytuacji jest długotrwały romans jednego z małżonków (np. męża) z osobą trzecią, która staje się partnerką życiową męża. W wyniku tego romansu kobieta zachodzi w ciążę. Małżeństwo nie ma wspólnych dzieci. Mąż wyprowadza się więc od dotychczasowej żony i chce rozpocząć nowe życie z matką ich przyszłego dziecka. Żona natomiast nie chce udzielić zgody na rozwód wyłącznie z powodu chęci zemsty na niewiernym mężu.
Sąd, orzekając rozwód, orzeka o ewentualnej winie rozkładu pożycia. Jednak na zgodne żądanie małżonków sąd może nie orzekać o winie lub też orzec o winie obu stron. Wówczas sytuacja prawna rozwiedzionych małżonków kształtuje się w taki sposób, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.
Więcej o znaczeniu orzeczonej winy oraz o czym rozstrzyga sąd w wyroku rozwodowym (rozwiązanie małżeństwa jest tylko jednym z aspektów, o którym orzeka sąd), przeczytają Państwo w kolejnych artykułach.
Opracowała:
Iga Kasiura
KANCELARIA RADCY PRAWNEGO IGA KASIURA
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o adwokatach
W momencie, gdy sąd orzeka o rozwodzie, ustaje wspólność majątkowa małżeńska, to odpowiedni moment, gdy byli już małżonkowie mogą wnieść o podział tego, czego dorobili się podczas trwania małżeństwa. W sytuacji, gdy małżonkowie nie zawarli małżeńskiej umowy o rozdzielności majątkowej, cały majątek zgromadzony podczas trwania związku małżeńskiego wchodzi do ich majątku wspólnego. W swojej praktyce zawodowej spotykam się często z sytuacjami, kiedy to jedna ze stron próbuje nieadekwatnie do poczynionego wkładu uzyskać większą część majątku, aniżeli wynikałoby to z przepisów prawa.
29.03.2021Rozwód to nerwy i stres. Można je zminimalizować. Jak? Profesjonalnym wsparciem i dobrym przygotowaniem.
25.07.2022Napisanie pozwu o rozwód można zlecić adwokatowi, ale można pozew również napisać samodzielnie. Jeżeli wybierze się tę drugą opcję, warto dokładnie prześledzić, jakie informacje powinien zawierać pozew, żeby uniknąć sytuacji, w której sąd będzie nas wzywał do uzupełnienia braków, co może wydłużyć całe postępowanie.
12.01.2022Z chwilą, kiedy zawierasz związek małżeński, z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa. Ma ona służyć dobru rodziny. Trwa przez cały czas małżeństwa. Wspólność ta nie powstaje w związku konkubenckim i dorobek konkubinatu nie podlega unormowaniom przewidzianym w kodeksie rodzinnym.
08.05.2020Przy podziale majątku wspólnego po rozwodzie czy przy dziale spadku wartość przedsiębiorstwa liczy się bez długów, tak jakby ich nie było.
28.04.2020Zniesławienie w Internecie objęte jest sankcją karną wynikającą z art. 212 1 i lex specialis do zniesławienia w Internecie § 2 k.k.
20.05.2019
